بی‌پرده درباره پشت‌پرده «وی‌اودی»ها؛از پولشویی تا خیانت به سینما!
حامد عنقا و غلامرضا موسوی ضمن اشتراک‌نظر درباره سهم و تأثیر «پول‌های آلوده» در فضای تولید و توزیع محصولات فرهنگی، درباره مصادیق و تأثیر این پول‌ها بر فعالیت «وی‌اودی»ها به مناظره پرداختند.
خبرگزاری مهر - گروه هنر- عطیه مؤذن: بحث بر سر سازوکار وی‌اودی‌ها هنوز به سرانجام مشخصی نرسیده است و ابهامات بسیاری درباره این بستر نوظهور عرضه و تولید محصولات تصویری بی‌پاسخ مانده است؛ از یک طرف سینمایی‌ها نگران فعالیت‌های بی‌ضابطه وی‌اودی‌ها هستند و از طرفی فعالان این حوزه هنوز از نظارت «ساترا»؛ سازمانی که در زیرمجموعه صداوسیما متولد شده است، احساس نگرانی می‌کنند. مدیران ارشاد و رسانه ملی هم که در کشاکش پذیرش مسئولیت آنچه امروز بر بستر وی‌اودی‌ها در دسترس مخاطبان قرار می‌گیرد، بیشتر دل‌نگران حیطه اختیارات و دامنه نفوذ خود هستند.
به همین منظور و در راستای روشن‌تر شدن سازوکار این روزهای وی‌اودی‌ها و چالش‌هایی که در این مسیر قدرت گرفتن روزافزونشان قابل طرح است، میزگردی را با حضور غلامرضا موسوی تهیه‌کننده باسابقه سینما و حامد عنقا از چهره‌های فعال در حوزه مجموعه‌های نمایشی در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی ترتیب دادیم؛ موسوی به‌عنوان رئیس انجمن تهیه‌کنندگان مستقل سینما که مدت‌هاست خواستار نظارت بیشتر بر این سامانه‌های برخط است، ادامه شرایط فعالیت این روزهای وی‌اودی‌ها را تهدیدی برای آینده سینمای ایران می‌داند و عنقا که در حال حاضر سریال «آقازاده» را برای پخش از یکی از همین وی‌اودی‌ها در دست تولید دارد، با این زاویه نگاه موسوی هم‌داستان نیست.
قرار بود در این میزگرد نماینده‌ای از طرف صنف «وی‌اودی‌ها» و همچنین نماینده‌ای از طرف «ساترا» (سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر) که به‌نظر می‌رسد رسمی‌ترین نهادی است که عهده‌دار نظارت بر ساز و کار این سامانه‌ها شده است، حضور داشته باشند اما عملاً نمایندگان هر دو طرف به‌رغم دعوت و پیگیری چندباره محافظه‌کاری و سکوت را ترجیح دادند و حاضر به حضور در این میزگرد نشدند. جالب اینکه هم از سوی صنف «وی‌اودی» و هم از سوی مسئولان «ساترا» دلیل اصلی عدم تمایل برای حضور در این میزگرد نگرانی بابت احتمال اختلال در روند مذاکرات برای توافق دو جانبه بر سر شرایط قانونی ادامه فعالیت وی‌اودی‌ها اعلام شد!
در هر حال آنچه خبرگزاری مهر از قریب به یک ماهه گذشته کلید زده و پیگیر آن نیز خواهد بود، ابهام‌زدایی و شفافیت بیشتر درباره ماهیت و نیز فرآیند فعالیت سامانه‌های وی‌اودی است که بی‌تردید در آینده‌ای نه‌چندان دور، قدرت بلامنازع بازار عرضه محصولات صوتی و تصویری خواهند بود. سامانه‌هایی که در نشست حاضر تنها بخشی از نگرانی‌ها و ابهامات درباره فعال‌تر شدن آن‌ها از نگاه دو چهره فعال و کارشناس در حوزه تولید و عرضه محصولات نمایشی، مطرح شده است.
در ادامه بخش نخست گفتگوی صریح و چالشی خبرگزاری مهر با حضور غلامرضا موسوی و حامد عنقا که در بخش‌هایی صورت مناظره به خود گرفت را می‌خوانید؛
* وی‌اودی‌ها، سامانه‌های آنلاین درخواستی، یوجی‌سی‌ها و… سرویس‌هایی هستند که طی چند سال گذشته شکل گرفته‌اند و برخی از آن‌ها یک باره رشد و توسعه پیدا کرده‌اند اما هنوز فضای شفافی نسبت به فعالیت این سامانه‌ها وجود ندارد. اینکه هر یک دقیقاً چه کاربری و مزایایی دارند؟ سازوکار فعالیت و نظارت بر کارشان چگونه است؟ آیا فقط توزیع‌کننده هستند یا خودشان هم می‌توانند وارد عرصه تولید شوند و مسائل دیگر. به طور مثال ما امروز در جهان نام‌های بزرگی مثل «اچ‌بی‌او» را می‌شناسیم که سریال تولید و پخش می‌کند و یا «نتفلیکس» که از جایی به بعد دست به تولید سینمایی هم می‌زند. اما نمی‌دانیم وی‌اودی‌ها در ایران قرار است چه نسبتی با این تجربه‌های جهانی داشته باشند و هنوز برای بسیاری مشخص نیست که وضعیت عملکرد آن‌ها در ایران چگونه خواهد بود؟
حامد عنقا: از نتفلیکس و اچ‌بی‌او نام بردید. ابتدا باید نکته‌ای را کوتاه درباره این‌ها روشن کنیم. بحث‌هایی که الان مطرح می‌شود حدود ۱۲ سال پیش که استریمرها به تدریج در آمریکا شروع به کار کردند نیز شکل گرفت. نتفلیکس را بسیاری از زمانی شناختند که به تولید اولین محتوای خود دست زد و آن را روی سایت خود بارگذاری کرد؛ سایتی که هنوز به اپلیکیشن روی سیستم‌های اندروید و آی‌اواس مجهز نشده بود. با این حال نتفلیکس از آنجا به دنیا نیامد بلکه شبکه‌ای بسیار گسترده در حوزه کرایه دی‌وی‌دی، سی‌دی و نوار در امریکا بود که آن هم از دل مجموعه‌ای دیگر به‌وجود آمده بود. این گستردگی به کرایه دادن فیلم به شکل آنلاین تبدیل شد و کارکرد یک وی‌اودی را پیدا کرد که به جای اینکه محصول را به شکل فیزیکی به درب خانه بفرستد و یا شما بخواهید از مغازه تهیه کنید، می‌توانستید آن را به صورت اینترنتی بگیرید.
نتفلیکس یک باره از زیر بوته درنیامده اما از روزی درباره نتفلیکس حرف زده می‌شود که در تیتراژ سریالی به نام «خانه پوشالی» که کوین اسپیسی بازی می‌کند و دیوید فینچر سازنده آن است اسم نتفلیکس هم دیده شد. تصور خیلی‌ها این است که جهان نتفلیکس از این نقطه آغاز شده است، به این ترتیب سایر استریمرها یا سامانه‌های آنلاین ویدئوی درخواستی شامل وی‌اودی‌ها و آی‌پی‌تی‌وی‌ها، لزوماً می‌خواهند از همان ابتدا تولیدکننده محتوا هم باشند درحالی که اینگونه نیست. این یک صنعت و بیزنس جداگانه است و تولید محتوا نیز یک صنعت جداگانه است.
در کشور ما تجربه شبکه نمایش خانگی هم شاید جزو منحصر به فردترین نمونه‌ها در دنیا باشد که البته منظور در حوزه پخش دی‌وی‌دی فیلم‌های سینمایی نیست، بلکه منظور در حوزه سریال‌سازی با این شیوه است؛ ما جزو معدود کشورهای دنیا هستیم که سریال را برای عرضه در قالب دی‌وی‌دی می‌سازیم. نه اینکه شما در کشورهای دیگر دی‌وی‌دی سریال را از مغاره نمی‌خرید اما دی‌وی‌دی سریالی را خریداری می‌کنید که به طور مثال شبکه اسکای یا اچ‌بی‌او قبلاً آن را پخش کرده است و این مدل که اولین توزیع یک سریال
mehrnews.com/news/4809744